Chất gây nghiện là các chất hóa học có ảnh hưởng xấu đến hệ thần kinh và sức khỏe của người sử dụng chúng. Vậy chất gây nghiện là gì? Cách nào để nhận biết các chất gây nghiện? Hậu quả khi dùng chất gây nghiện là gì?
Chất gây nghiện là gì?
Chất gây nghiện nói chung là bất kỳ chất nào khi vào cơ thể của một sinh vật sống có thể làm thay đổi chức năng bình thường của cơ thể đó theo hướng tạo ra sự phụ thuộc của cơ thể với chất đó hoặc gia tăng cảm giác thèm thuồng, ghiền, nghiện ở các mức độ khác nhau.
Chất gây nghiện nói chung thường chỉ chất gây nghiện tiêu khiển, những chất hóa học có ảnh hưởng xấu đến hệ thần kinh trung ương, như opioid hoặc chất gây ảo giác. Chất gây nghiện có thể được dùng để tạo cảm nhận về tác động có lợi lên nhận thức, ý thức, nhân cách và hành vi của người dùng.
Chất gây nghiện tiêu khiển được dùng như một loại chất kích thích tinh thần nhằm đem đến sự vui thích, để thử một trải nghiệm lạ. Luật pháp nhiều quốc gia đã ngăn cấm việc dùng nhiều chất gây nghiện tiêu khiển khác nhau, trong khi đó, các loại thuốc y tế có khả năng dùng để giải trí cũng đang được kiểm soát chặt chẽ về phạm vi sử dụng.
Nhận biết một số loại chất gây nghiện
Dưới đây sẽ là dấu hiệu nhận biết của một số loại chất gây nghiện:
Cần sa
Cần sa hay còn gọi là marijuana hoặc cannabis, là một loại thuốc thần kinh từ cây Cannabis được dùng cho mục đích y tế hoặc giải trí. Chất kích thích thần kinh chính trong cần sa là tetrahydrocannabinol. Cần sa tồn tại dưới 3 dạng: Lá và hoa khô; tinh dầu cần sa và nhựa cần sa.
Cocain
Cocain là loại ma túy được chiết xuất từ lá coca, có tinh thể hình kim, không màu, không mùi, có vị hơi đắng, mát và khi dùng sẽ gây cảm giác hơi tê ở đầu lưỡi.
Heroin
Heroin là một chất gây nghiện chiết xuất từ quả cây thuốc phiện. Heroin còn được biết đến với những tên gọi khác như hàng trắng, bạch phiến… Về mặt y học, heroin được dùng ở một số quốc gia như thuốc giảm đau hoặc trong liệu pháp thay thế opioid. Heroin thường tồn tại ở dạng bột, có màu sắc khác nhau, tùy thuộc vào độ tinh khiết. Heroin thường được dân nghiện dùng bằng các hình thức tiêm chích, hút, hoặc hít.
Ma tuý đá
Ma túy đá hay còn gọi là hàng đá, chấm đá, đây là các loại ma túy tổng hợp, có chứa chất methamphetamine và amphethamine thậm chí là niketamid được trộn từ nguyên liệu tự nhiên và hóa chất khác nhau mà trong đó methamphetamine là thành phần chính, phổ biến nhất. Ma túy đá thường ở dạng tinh thể, giống như muối hạt. Nó là loại ma túy nguy hiểm bậc nhất và cũng được sử dụng nhiều nhất trên thế giới.
Thuốc lắc
Thuốc lắc (hay Ecstasy), là chất ma túy tổng hợp MDMA (methylene dioxy methamphetamine). Thuốc lắc gây kích thích tâm thần, làm tăng nồng độ các chất dẫn truyền thần kinh như Dopamin, Serotonin, Noradrenalin,…khiến cho tế bào thần kinh bị kích thích liên tục, gây nghiện và suy kiệt thứ phát. Thuốc lắc thường được thấy dưới dạng viên và có nhiều hình dạng và màu sắc khác nhau.
Và một số loại chất gây nghiện khác như: Cỏ mỹ, LSD, ketamin,…
Hậu quả khi dùng các chất gây nghiện
Khi dùng các chất gây nghiện trong một thời gian dài sẽ gây ra những hậu quả nguy hiểm như sau:
Cần sa
Ban đầu, nếu dùng liều lượng thấp thì gây ảo giác trong 2 hoặc 3 giờ với những biểu hiện như: Vui vẻ, đói, nhịp tim tăng, kém tập trung, mắt vằn đỏ, hoặc nói nhiều hoặc trầm tư,… Sau dần, khi dùng liều mạnh hơn thì sẽ có cảm giác bồn chồn, khó kiểm soát cảm xúc, lo âu, sợ hãi, ảo giác, rối loạn hành vi…
Ngoài ra, cần sa tồn tại lâu trong cơ thể con người còn gây hại cho trí nhớ (gây bệnh mất trí nhớ); ảnh hưởng đến các hoạt động dùng tay chân như điều khiển xe, máy móc,.. Những triệu chứng này thường giảm dần và mất đi khi người dùng không dùng cần sa nữa.
Cocain
Khi sử dụng Cocain lâu ngày, người dùng sẽ có các biểu hiện như: Tăng nhịp tim, giãn đồng tử, tăng hoặc giảm huyết áp đột ngột, dễ bị kích động, lâu ngày gây ra suy nhược cơ thể, dùng quá liều sẽ dẫn tới hôn mê, rối loạn nhận thức,…
Cocain được đánh giá là một trong những loại ma túy nguy hiểm nhất hiện nay, chỉ vài giây sau khi hít thì cocain sẽ tác động mạnh đến cơ thể. Nó ngăn não hấp thụ các hóc môn thư giãn là serotonin và dopamine. Khi không thể tuần hoàn đi theo máu nữa, chất gây nghiện này sẽ tích tụ lại một nơi trong não, gây ức chế làm giãn đồng tử tạo ra cảm giác cực kỳ hưng phấn. Cảm giác thỏa mãn khi dùng cocain thường kéo dài từ 5 đến 30 phút và quan trọng là nó có tác dụng gây nghiện, khiến người nào đã dùng đều muốn dùng thêm nhiều lần nữa.
Heroin
Heroin có thể ức chế làm giảm hoạt động của não bộ và hệ thống thần kinh trung ương. Heroin được dùng phổ biến nhất như một loại thuốc giải trí gây tác dụng hưng phấn. Heroin có thể tồn tại tối đa 90 ngày trong cơ thể và xét nghiệm tóc vẫn có thể phát hiện heroin.
Sử dụng heroin lâu ngày sẽ khiến cơ thể đòi hỏi tăng liều dùng, tổn thương tĩnh mạch, chán ăn, ốm yếu, phụ nữ sẽ bị rối loạn kinh nguyệt và khó có con, ảnh hưởng đến khả năng cương dương ở nam giới, dễ mắc các bệnh về tim phổi, có thể sốc thuốc khi dùng liều cao quá lâu và có thể gây tử vong.
Ma tuý đá
Ma túy đá sẽ kích thích mạnh mẽ lên hệ thần kinh trung ương khi hít trực tiếp vào phổi. Khi mới sử dụng những lần đầu, người dùng sẽ thấy hưng phấn, có cảm giác sung sức. Khi sử dụng lâu ngày, cơ thể sẽ đòi hỏi tăng liều dùng. Biểu hiện cụ thể khi dùng ma túy đá: Gây rối loạn, kích thích ham muốn tình dục, tâm thần phân liệt, bồn chồn, sợ sệt, lo lắng, cảm giác mệt mỏi kéo dài, ảo giác, luôn nghi ngờ có những người theo dõi và muốn hại mình.
Ma túy đá có thể tồn tại tối đa 90 ngày trong cơ thể và xét nghiệm tóc vẫn có thể phát hiện Ma túy đá. Ma túy đá có khả năng gây nghiện cao hơn ma túy truyền thống và cũng gây khó khăn hơn trong việc cai nghiện.
Thuốc lắc
Các triệu chứng thường gặp khi dùng thuốc lắc: Giãn đồng tử, mất cảm giác đau, hoang tưởng, luôn có ham muốn thể xác, thay đổi thói quen ngủ, thức hoặc ngủ nhiều ngày. Dùng thuốc lắc càng lâu thì càng dễ mắc các bệnh: Rối loạn thần kinh, thoái hóa dây thần kinh, trầm cảm,mất trí nhớ; dễ bị suy thận; tổn thương não lâu dài; suy sụp hệ tim mạch, gây co giật, tử vong,…
Qua bài viết này, mong rằng mọi người đã có thêm nhiều kiến thức về chất gây nghiện là gì cũng như hậu quả mà chúng gây ra. Dùng chất gây nghiện tưởng chừng chỉ là một thú vui tao nhã, nhưng thực tế thú vui này đang từng ngày bào mòn cơ thể người sử dụng, gây nguy hiểm và hệ luỵ xấu không chỉ cho bản thân họ mà còn cho cả gia đình và cả xã hội.
Phương Nhi
Nguồn tham khảo: Tổng hợp
