Cổ súy là gì? Cổ súy hay cổ xúy là từ viết đúng chính tả? Đây là hai cụm từ dễ nhầm lẫn cho cả người nghe và người viết. Để hiểu rõ về từ này, trước hết chúng ta cần phải biết Hán tự của nó.
Theo từ điển tiếng Việt do Hoàng Phê chủ biên thì từ đúng phải là “cổ xúy”. Còn “Cổ súy” chỉ là cách nói biến tấu đi do sự nhầm lẫn s/x mà ra. Để hiểu rõ hơn về từ cổ súy và cổ xúy, cùng ý nghĩa của hai cụm từ này, mời các bạn cùng tham khảo nội dung phân tích trong bài viết dưới đây.
Phân tích ý nghĩa Hán Việt của cổ xúy – cổ súy
Cổ súy và cổ xúy là hai từ dễ bị nhầm lẫn, nên nhiều người không phân biệt được nên dùng từ nào cho đúng. Có người còn cho rằng cả hai từ này đều đúng và có nghĩa giống nhau, nhưng sự thật không phải như vậy.
Cổ xúy là gì?
“Cổ” ở đây không phải là “cổ xưa”, càng không phải là “cổ tay” hay “cổ chân”. Chữ này có Hán tự là 鼓, nghĩa là cái trống, chỉ hành động gióng trống. “Cổ động” (鼓動) nghĩa thuần là làm động cái trống, khua giục, thúc đẩy. “Cổ vũ” (鼓舞) vừa gióng trống, vừa ca múa; nghĩa bóng là thể hiện sự hoan nghênh, khuyến khích, cổ động một việc gì đó.
Còn “xúy” có Hán tự là 吹, nghĩa là “thổi” trong gió thổi, “thổi” trong “thổi kèn”, “thổi sáo”. Chữ 吹 còn có cách đọc khác là “xuy”. “Xúy” hay còn đọc là “xuy” có nghĩa là thổi, thổi kèn, thổi sáo để thúc giục. Ví dụ như “xuy ngọc địch” là “thổi sáo ngọc”, “xuy phong” là thổi gió, “xuy tiêu” là thổi tiêu.
Ι Xem thêm: Good girl là gì? Cách nhận biết good girl & Bad girl
“Xúy” và “xuy” là từ gốc tương ứng của “xúi” và “xui”, đều mang ý nghĩa là dụ dỗ hay thúc giục ai đó làm một việc gì đó (xúi quẩy, xui khiến). Việc biến âm từ “uy” thành “ui” xuất hiện khá nhiều, như “an ủi” vốn có gốc là “an ủy” (安慰) trong đó “an” (安) lấy từ “bình an” còn “uỷ” (慰), thường viết là “an ủi” có nghĩa là “làm cho yên lòng”.
Từ cách giải nghĩa trên trong Việt Nam tự điển của Lê Văn Đức đã giảng “cổ xúy” mang nghĩa là “Đánh trống thổi sáo”. Từ điển Hán Nôm bổ sung thêm ý nghĩa của “cổ xúy” là chỉ dàn nhạc hợp tấu, phục vụ trong cung đình xưa, có thể chỉ âm nhạc. Sau này, từ hình tượng gióng trống thổi sáo, “cổ xúy” được chuyển nghĩa thành hô hào, động viên, khích lệ, phấn khởi theo từ điển của Hoàng Phê đề cập.
Cổ súy là gì?
Ngày nay, mọi người thường nhầm lẫn giữa cổ xúy và cổ súy. Theo đó “súy” không có nghĩa nào liên quan song cũng do cách dùng lâu dài trong đời sống từ này đang dần bị biến tướng và thay đổi. Hơn nữa, người Việt thường phát âm “x” và “s” giống nhau, viết nhầm nên “Cổ súy” và “Cổ xúy” bị dùng lẫn lộn.
Ý nghĩa của từ “cổ súy” có vẻ như đã lệch đi so với ý nghĩa ban đầu. Người ta thường sử dụng từ ngữ này theo nghĩa tiêu cực, cụ thể là xúi giục ai đó làm điều sai trái, điều ác.
Từ “cổ xúy” ngày nay được sử dụng như thế nào?
“Cổ xúy” xưa mang ý nghĩa ủng hộ, cổ động, tán dương, tuyên truyền cho một điều gì đó tốt đẹp. Nghĩa của từ này vốn không xấu, nhưng về sau lại bị gán, đi liền với những cảm xúc tiêu cực; trở thành từ ngữ để lên án, vạch trần cái xấu, chỉ trích, tố cao việc làm sai sai trái.
Chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy từ “cổ xúy” được dùng trong một số title báo, ví dụ như:
– Tiêu đề “Quăng tao cái boong” – ca khúc cổ xúy giới trẻ “hút cần sa” lên ngôi mạng xã hội? – Tinnhac.com
– Bị chỉ trích “làm nhạc cổ xúy tệ nạn”, Binz đáp trả cực gắt: “Làm nhạc 10 năm không phải để giống lúc trước” – Yeah1music.net
– Không nên cổ xúy ca từ suồng sã – Quân đội nhân dân online
– Title Không quy định cấm không có nghĩa là cổ xúy hát nhép! – Thanhnien.vn
– Đừng cổ xúy bệnh háo danh – Yenbai.noichinh.vn
– Cảnh giác trước chiêu trò cổ súy, ca ngợi những đối tượng núp bóng “tự do, dân chủ” – Công an nhân dân online
– Tiêu đề Phật giáo có chủ trương và cổ xúy việc tranh luận Phật học không? – Daophatngaynay.com
– Câu quảng cáo hay cổ xúy lối sống hưởng thụ – Nhân dân điện từ
– Bài viết Vì sao họ lại cổ xúy rùm beng cho cái gọi là “đa đảng” ở Việt Nam? – Tạp chí Quốc phòng toàn dân
– Facebook gỡ bỏ những nội dung cổ xúy chủ nghĩa dân tộc da trắng – Tuyenquangtv.vn
– Trên trang Stockbiz.vn có bài Cách tính thuế tài nguyên có đang cổ xúy doanh nghiệp né thuế? – Stockbiz.vn
– Phim truyền hình “Hướng dương ngược nắng” đang cổ xúy ngoại tình? – Suckhoedoisong.vn
– Không cổ xúy cho chủ nghĩa thành tích trong học tập – Báo điện tử VTV
– Twitter dán nhãn ‘cổ xúy bạo lực’ lên dòng trạng thái của Tổng thống Trump về vụ Minneapolis – Tin tức Thông Tấn Xã Việt Nam
Chắc hẳn qua những thông tin trong bài viết trên đây các bạn đã biết ý nghĩa của “cổ súy” và “cổ xúy” nghĩa là gì rồi đúng không? và biết được từ nào là chính xác nhất. Qua đây chúng ta có thể thấy rằng việc sử ngôn ngữ của Việt Nam vô cùng đa dạng. Chính vì thế hãy tìm hiểu, lựa chọn và sử dụng từ ngữ đúng chính tả nhé.
