Diêm nghiệp là gì? Ngành Diêm nghiệp là ngành gì? Những thuận lợi và khó khăn của Diêm nghiệp là gì? Cùng Mua Bán tìm hiểu Diêm nghiệp là gì và những đặc điểm của nghề qua những chia sẻ dưới đây nhé!
Diêm nghiệp là gì?
Diêm nghiệp là gì? Đây là khái niệm vô cùng quen thuộc với những người dân vùng biển. Đây là một trong những ngành nghề truyền thống và vẫn được phát triển đến hiện nay. Nghề này còn có tên gọi khác là nghề làm muối, tức là công việc khai thác và sản xuất muối. Lao động trong nghề còn gọi là Diêm dân. Nghề này liên quan đến biển và tập trung ở những nơi có biển. Ngành này thu hút rất nhiều lao động, góp phần tạo thu nhập cho người dân tại địa phương.
Tuy nhiên, để gắn bó với nghề lâu dài cũng không phải là điều đơn giản. Nghề làm muối là nghề vô cùng khó khăn và vất vả. Vì để làm ra được sản phẩm thì người lao động cũng phải đánh đổi nhiều mồ hôi, nước mắt.
>>> Tìm hiểu thêm: Sản xuất là gì? Những điều cần biết về hoạt động sản xuất
Tìm hiểu về hợp tác xã Diêm nghiệp
Theo quy định tại Điều 3 Khoản 5 Thông tư 09/2017 / TT-BNNPTNT hướng dẫn phân loại và đánh giá hợp tác xã trong lĩnh vực nông nghiệp do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành, thì hợp tác xã Diêm nghiệp được được định nghĩa như sau:
Hợp tác Diêm nghiệp là hợp tác xã hoạt động trong lĩnh vực khai thác muối (khai thác, nghiền muối và sàng tuyển muối; sản xuất muối từ nước biển, nước muối hồ hoặc nước muối tự nhiên khác; nghiền, rửa và tinh chế muối để sản xuất) và các dịch vụ liên quan đến khai thác muối.
Hợp tác xã Diêm nghiệp được xếp loại dựa trên 4 mức sau:
- Hợp tác xã Diêm nghiệp hoạt động tốt với tổng số điểm đạt từ 80 điểm đến 100 điểm
- Hợp tác xã Diêm nghiệp hoạt động khá: số tổng điểm đạt từ 65 đến dưới 80 điểm
- Hợp tác xã Diêm nghiệp hoạt động trung bình với tổng số điểm đạt từ 50 điểm đến nhỏ hơn 65 điểm;
- Hợp tác xã Diêm nghiệp hoạt động yếu tương đương tổng số điểm đạt dưới 50 điểm hoặc trong năm bị cơ quan có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính về hoạt động của hợp tác xã.
Đối với hợp tác xã Diêm nghiệp mới thành lập hoặc sản xuất kinh doanh dưới 12 tháng trong năm thì không có xếp loại.
Trong đó, 6 tiêu chí để xếp loại các hợp tác xã Diêm nghiệp được quy định cụ thể như sau:
- Quy định về doanh thu và kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh trong năm của hợp tác xã Diêm nghiệp;
- Những lợi ích của các thành viên trong hợp tác xã Diêm nghiệp;
- Số vốn hoạt động của hợp tác xã Diêm nghiệp;
- Quy mô thành viên của hợp tác xã Diêm nghiệp, bao gồm mức ảnh hưởng tích cực đến cộng đồng;
- Các hợp tác xã được khen thưởng trong năm;
- Mức độ hài lòng của các thành viên đối với hợp tác xã Diêm nghiệp
Diêm nghiệp là gì và có những thuận lợi, khó khăn gì?
Diêm nghiệp là gì? Đây là nghề truyền thống nên luôn có những thuận lợi và khó khăn nhất định. Vậy Diêm nghiệp hiện đang có những thuận lợi, khó khăn nào?
Thuận lợi của nghề muối
- Việt Nam có đường bờ biển dài hơn 3000km nên đây là tài nguyên quan trọng đối với Diêm nghiệp.
- Khí hậu Việt Nam có nhiệt độ cao, độ ẩm thấp và gió mạnh rất thuận lợi với nghề muối.
- Kinh tế phát triển là một trong những điều kiện thúc đẩy cho quá trình sản xuất và tiêu thụ muối.
- Cấp chính quyền đã và đang có rất nhiều chính sách hỗ trợ Diêm dân để lưu giữ các cơ sở nghề truyền thống.
- Nguồn lao động dồi dào nên rất dễ tận dụng để phát triển và lưu giữ nghề.
- Diêm dân đã áp dụng thêm nhiều phương pháp sản xuất công nghiệp giúp công việc nhẹ hơn và nâng cao sản lượng.
Khó khăn của nghề muối
- Nghề muối tại Việt Nam vẫn đang thực hiện theo các phương pháp thủ công là chủ yếu.
- Sản xuất muối phụ thuộc rất nhiều vào tình hình thời tiết. Số ngày nắng và mưa trong năm nhiều hay ít sẽ quyết định chất lượng cũng như sản lượng muối đạt được.
- Tài nguyên nước biển ngày càng phức tạp do ảnh hưởng từ biến đổi khí hậu, mưa trái mùa…
- Quá trình bảo quản muối thô không chất lượng vì các kho được xây tạm từ những vật liệu không đảm bảo.
- Quá trình tiêu thụ muối khó khăn do lượng muối trữ còn tồn kho quá lớn. Trong khi đó, nhà nước vẫn phải nhập khẩu muối công nghiệp do chất lượng muối công nghiệp trong nước không đảm bảo.
Hiểu rõ được Diêm nghiệp là gì cũng như thuận lợi và khó khăn của nghề để bạn quý trọng hơn sự khó khăn của Diêm dân. Khi nắm rõ các thông tin liên quan đến Diêm nghiệp là gì bạn sẽ hiểu rõ tình hình thực trạng của nghề muối Việt Nam.
>>> Xem thêm: 4 vai trò của quản lý chất lượng doanh nghiệp nào cũng cần
Quy trình sản xuất của nghề Diêm nghiệp
Nghề muối là một nghề khá vất vả. Nếu vẫn chưa nắm rõ Diêm nghiệp là gì, bạn hãy thử tìm hiểu sơ qua những quy trình sản xuất muối dưới đây:
Diêm nghiệp là gì và quy trình làm muối trên mặt đất
Quy trình làm muối trên nền đất còn được gọi là phơi cát, là quy trình làm muối truyền thống nhất.
Bước 1 – Xử lý nền đất thật kỹ
Quy trình này cần nông dân xử lý nền đất (lớp da đất) thật tốt để nền đất hạn chế nước biển ngấm vào tối đa nhất. Sau đó, nước biển được cho vào nền đất và phơi khô với mục đích tạo thêm độ rắn cho nền đất.
Bước 2 – Dẫn nước biển vào ruộng
Khi nền đất khô, nông dân sẽ dẫn nước biển vào bên trong ruộng. Lúc này, ruộng được gọi là ruộng phơi hoặc ruộng chịu. Nước biển sẽ được phơi khô dưới ánh nắng mặt trời để nước bốc hơi, lúc này thì nồng độ mặn của nước tăng. Lúc này, nông dân sẽ tháo phần nước này xuống để tạo muối (hay còn gọi là ruộng ăn).
Bước 3 – Xử lý để thu hoạch muối
Khi nước bốc hơi, muối bắt đầu kết tủa thì Diêm dân sẽ dùng dụng cụ để cào muối lại và tạo thành những đống muối có chóp nhọn. Quy trình này được lặp đi lặp lại thì muối thu hoạch được sẽ càng nhiều hơn.
Diêm nghiệp là gì và quy trình sản xuất muối trên lớp cát
Đây là quy trình sản xuất muối phổ biến nhất do có năng suất cao và chất lượng muối sạch. Quy trình này gồm có 3 giai đoạn chính, cụ thể:
Giai đoạn 1 – Làm nền cát
Giai đoạn này rất quan trọng trong quá trình sản xuất và làm muối. Diêm dân phải rải đều cát và lăn cát để tạo được bề mặt thật mịn. Bề mặt cát mịn thì muối mới có thể sạch và không bị lẫn cát sau khi khô.
Giai đoạn 2 – Cấp nước biển vào nền cát
Diêm dân sẽ xây dựng những hệ thống cống để dẫn nước vào ruộng muối. Người làm muối sẽ chọn những điểm mà nước biển có hàm lượng muối cao để xây hệ thống cống. Nước biển có hàm lượng muối cao thì khi nước bốc hơi sẽ cho sản lượng muối cao.
Giai đoạn 3 – Phơi nắng để thu hoạch muối
Sau khi dẫn nước vào ruộng, nông dân sẽ phơi nắng để cho nước bay hơi và kết tinh muối. Tùy vào nhiệt độ của thời tiết và nhiệt độ bề mặt mà tốc độ bay hơi nhanh hay chậm. Nhiệt độ càng cao, tốc độ bay hơi và muối kết tinh càng nhanh. Sau khi ruộng muối khô, nông dân sẽ sử dụng dụng cụ để cào muối lại thành từng đống nhỏ và thu hoạch muối.
Diêm nghiệp là gì và quy trình làm muối trên vải bạt nhựa HDPE
Bạt nhựa HDPE để sản xuất muối cũng rất sạch, thân thiện với môi trường và không gây độc hại. Vậy quy trình sản xuất muối này gồm những bước nào?
Bước 1 – Chuẩn bị nền và trải bạt
Nông dân sẽ chuẩn bị bề mặt ô nề bằng phẳng, loại bỏ các vật cản gồ ghề để quá trình trải bạt được tốt hơn. Bạt trải thường dày 1,5mm được lót xuống bề mặt ruộng trên các ô nề đã chuẩn bị trước đó. Diện tích bạt cần phải lớn hơn diện tích ô nề để trùm lên phần mép tránh nước muối không bị chảy xuống dưới.
Bước 2 – Ghim cố định bạt
Nông dân cố định bạt bằng các đinh tre có chiều dài khoảng 10cm để ghim xung quanh ô nề. Khoảng cách giữa các ghim thường từ 30cm đến 40cm. Mỗi ô kết tinh sẽ được dẫn khí ra ngoài bằng ống nhựa PVC được xẻ rãnh. Mép bạt được dán bằng keo dán để tăng độ chắc chắn cho các ô nề.
Bước 3 – Dẫn nước biển vào hồ
Nước biển được dẫn vào hồ thông qua các cống đầu mối và hệ thống mương dùng để dẫn cấp nước. Nước sẽ được đưa vào hệ thống ô bốc hơi và thông qua quá trình phơi nắng để tăng tỷ trọng nước biển. Sau khi nước đạt đến mức nước chạt sẽ tiếp tục được dẫn đến hệ thống lọc tự nhiên để loại bỏ tạp chất.
Bước 4 – Nước chạt được đưa đến hệ thống ô kết tinh
Tùy vào tình hình thời tiết để Diêm dân kiểm soát được độ sâu của mực nước chạt ở hệ thống ô kết tinh. Muối khi đã đạt được tiêu chuẩn quy định kết tinh được thu gom lại và vận chuyển vào kho dự trữ, bảo quản.
Bước 5 – Sử dụng bạt để bảo vệ muối
Sau khi có thành phẩm, nông dân sẽ sử dụng bạt HDPE để phủ lên bãi muối để bảo vệ muối nếu gặp mưa. Quá trình sản xuất muối này giúp Diêm dân rút ngắn được thời gian sản xuất, giảm được các công đoạn trung gian.
Diêm nghiệp là nghề gì và Diêm dân cần phải có những yếu tố nào?
Để làm việc trong nghề muối thì nông dân cần phải có những yếu tố cơ bản nào?
Diêm dân cần phải có nơi sống phù hợp với nghề muối
Người gắn bó với nghề muối cần phải có nơi sống gần khu vực sản xuất muối. Như thế, quá trình di chuyển sẽ giúp bạn tiết kiệm nhiều thời gian hơn. Bên cạnh đó, nếu Diêm dân là người địa phương thì sẽ quen với khí hậu và thời tiết của khu vực làm muối.
Diêm dân cần phải có sức khỏe ổn định
Người lao động trong nghề Diêm nghiệp cần phải có sức khỏe tốt, ổn định. Vì các quy trình sản xuất muối hiện nay đều chủ yếu là làm thủ công. Bên cạnh đó, sức khỏe tốt mới giúp Diêm dân chịu được các ảnh hưởng của thời tiết, nhiệt độ, khí hậu…
Diêm dân cần phải có tính cần cù và kinh nghiệm
Chắc chắn, bạn sẽ nắm rõ Diêm nghiệp là gì và khó khăn của nghề. Do đó, nghề làm muối khá vất vả nên Diêm dân cần phải có sự kiên nhẫn và tính cần cù. Nếu có kinh nghiệm hiểu rõ Diêm nghiệp là gì cũng là lợi thế. Vì như thế, bạn sẽ nắm được quy trình và làm việc nhanh hơn.
Tình hình phát triển ngành Diêm nghiệp ở Việt Nam
Muối là mặt hàng quan trọng đảm bảo an ninh lương thực quốc gia, thậm chí muối xuất khẩu của Việt Nam đã chinh phục được các thị trường sành điệu trên thế giới như Nhật Bản, Hoa Kỳ … Tuy nhiên, trong quá trình phát triển và hội nhập, ngành muối phải đối mặt với tình trạng sản xuất không ổn định, và việc tăng giảm sản lượng không ổn định, chất lượng không đồng đều và nhiều thăng trầm khác. Vì vậy, yêu cầu đặt ra đối với ngành là phải chuyển dịch theo hướng hiệu quả và bền vững.
Có thể thấy, Việt Nam phát triển từ nghề làm muối có truyền thống lâu đời, nhờ có bờ biển kéo dài hơn 3.000 km từ Bắc vào Nam, khí hậu thích hợp cho nghề làm muối với nhiệt độ cao, ẩm thấp và gió lớn. Sản phẩm muối của Việt Nam được tiêu thụ trong nước với hai mục đích chính: phục vụ nhu cầu hàng ngày và làm nguyên liệu cho nhiều ngành công nghiệp.
Tuy nhiên hiện nay, ngành muối của Việt Nam chưa được đánh giá cao, giá bán lại thấp. Đặc biệt vấn đề nan giải ở đây đó là sản lượng muối trung bình trong những năm gần (đạt trên 1 triệu tấn/năm) nhưng vẫn không đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng trên cả nước (rơi vào khoảng từ 1,5-1,6 triệu tấn). Chính vì thế, hàng năm Việt Nam vẫn phải nhập khẩu từ 400.000 đến 600.000 tấn muối để đáp ứng nhu cầu trong nước.
Hiện nay, để gỡ nút thắt cho ngành muối Việt Nam các doanh nghiệp cho rằng chúng ta nên quay về với sản xuất muối công nghiệp (muối kết tinh dài ngày, nước chạt sâu, làm sạch sau thu hoạch và cơ giới hóa đồng bộ). Muối công nghiệp đóng vai trò là nguyên liệu cung cấp cho các nhà máy hóa chất chế biến muối tinh sấy cao cấp nhằm góp phần thay thế muối tinh nhập khẩu từ Trung Quốc, Thái Lan, Ấn Độ.
Bên cạnh đó, nhà nước cần đẩy nhanh đầu tư cơ sở hạ tầng cho sản xuất ngành muối, các chế độ ưu đãi vay vốn cho các Diêm dân nhằm khích lệ mở rộng quy mô sản xuất muối thủ công và công nghiệp, đáp ứng nhu cầu của thị trường hiện nay.
Nghề Diêm nghiệp là gì và có mức lương như thế nào?
Những năm gần đây, giá muối trên thị trường thấp, đầu ra cho các sản phẩm cũng bấp bênh. Do đó, thu nhập của Diêm dân không cao, thậm chí không đủ để nuôi sống gia đình. Những người gắn bó với nghề thường là người lớn tuổi và có tuổi nghề lâu năm.
Nếu một Diêm dân làm muối trong các điều kiện thuận lợi thì thu nhập cũng chỉ dao động từ 130.000VNĐ/ngày đến 150.000VNĐ/ngày. Vì vậy, khi nắm rõ quy trình của Diêm nghiệp là gì thì ngày càng có ít người theo nghề. Các lao động trẻ của làng muối cũng bỏ nghề để tìm công việc khác có thu nhập tốt hơn.
>>> Tham khảo thêm: Lương cạnh tranh là gì? 5 ngành có lương cạnh tranh cao
Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về Diêm nghiệp là gì? Bên cạnh đó, nếu có nhu cầu tìm việc làm, bạn hãy tham khảo ngay những thông tin trên website Muaban.net. Những thông tin tuyển dụng từ nhiều ngành nghề khác nhau luôn được cập nhật mỗi ngày với mức lương hấp dẫn nhất!
>>> Đọc thêm: Cập nhật top 10 ngành nghề hot nhất trong tương lai
– Vân Anh (Content Writer) –
